Enduro w wysokich górach-jak się przygotować i na co zwrócić uwagę przed wyjazdem na szlak?
Przygotowanie do jazdy w górach na motocyklu enduro wymaga połączenia odpowiedniego sprzętu, sprawności fizycznej, umiejętności technicznych i środków ostrożności. Oto kilka informacji, które mogą się przydać przed wyjazdem na szlak. Warto pamiętać, że wyjazd w góry na motocyklu enduro, szczególnie w rejony o bardzo małym zaludnieniu, to nie trening na torze, gdzie w przypadku awarii sprzętu lub złego samopoczucia możemy zjechać na bok i odpocząć, lub podjechać do samochodu po narzędzia. Nawet jeśli jedziemy tylko na jednodniową wycieczkę górskimi szlakami, potrwa ona od kilku do nawet kilkunastu godzin. Jest to czas, w którym może się stać dosłownie wszystko. Od problemów z motocyklem, po gwałtownie zmieniającą się pogodę, kończąc na kontuzjach, wyczerpaniu i odwodnieniu organizmu oraz nie do końca miłych spotkaniach z dzikimi zwierzętami :).
1. Konserwacja i wyposażenie motocykla enduro:
- Przed wyjazdem w góry upewnij się, że motocykl jest w doskonałym stanie mechanicznym. Sprawdź hamulce, opony, zawieszenie i poziom wszystkich płynów.
- Wybierz odpowiednie opony o dobrej przyczepności do warunków terenowych. Chcesz jeszcze bardziej zwiększyć trakcję? Użyj w szczególności w tylnym kole systemu tubliss. Zabezpieczy on możliwość złapania przysłowiowego „kapcia” oraz pozwoli regulować ciśnienie w oponie, jeszcze lepiej dostosowując ją do aktualnych warunków terenowych.
- Zabierz ze sobą niezbędne narzędzia, części zamienne i zestaw naprawczy do podstawowych napraw w terenie, w tym zestaw naprawczy do opon (kabanosy), trytytki oraz taśmę typu silvertape, którą możesz skleić zgruzowane części motocykla, a także rozwalonego buta, czy odpadający uchwyt do nawigacji.
- Rozważ wyposażenie motocykla w dodatkowe zabezpieczenia, takie jak osłony silnika, osłony dłoni i osłony chłodnicy oraz linkę holowniczą.
- Jeśli jedziesz na motocyklu o małym zbiorniku paliwa lub bardzo dużym spalaniu, lub motocyklu na gaźniku, z którego podczas wywrotki wylewa się paliwo, weź ze sobą dodatkowy litr benzyny.
2. Sprzęt i wyposażenie ridera:
- Zawsze należy nosić odpowiedni sprzęt ochronny, w tym kask, buzer, rękawice, ochraniacze na kolana i łokcie oraz odpowiednie buty do jazdy w terenie. Buty powinny być wysokie oraz dobrze stabilizować kostkę. Dodatkowo powinny być wykonane z materiałów chroniących przed uderzeniami kamieni lecących spod kół lub wystających gałęzi, które pozostają po ścince drzew (w szczególności w górach w Rumunii).
Dla osób, które potrzebują większego komfortu, warto rozważyć zakup butów z membraną wodoodporną (mniej przeciekają, stopa jest dłużej sucha) oraz butów z podeszwą enduro (nie motocross), która ma większy protektor, co ułatwia chodzenie po śliskiej i mokrej nawierzchni. - Ubieraj się warstwowo, aby regulować temperaturę ciała. Noszenie materiałów odprowadzających wilgoć może zapewnić suchość i wygodę, co po 10h jazdy w górach bardzo się docenia. Warto zainwestować w dobrą bieliznę.
- Kurtka enduro przeciwdeszczowa oraz polarowy ocieplacz. Must have podczas każdej wyprawy po górskich szlakach. Mała, lekka kurtka chroniąca od deszczu oraz wiatru, a do tego polarowa kamizelka lub cienki polar na wypadek nagłego pogorszenia się pogody i spadku temperatury. W plecaku zajmują bardzo mało miejsca, są lekkie i szybko schną, potrafią uratować „życie” w szczególności kiedy czeka nas niezaplanowana nocka w górach.
- Plecak enduro z systemem hydratacyjnym (bukłakiem). Zabierając ze sobą plecak, musimy pamiętać, aby obowiązkowo znalazły się z nim: woda, czołówka lub inna mała latarka, podręczna motocyklowa apteczka, kurtka przeciwdeszczowa oraz batonik energetyczny. Plecak musi pasować do buzera, tak aby jak najmniej nas uwierał. Plecak enduro nie powinien być również zbyt duży i zbyt ciężki. Kilkadziesiąt kilometrów pokonywanych górskimi szlakami daje w kość, ciężki, wypchany plecak z czasem może nas niepotrzebnie obciążać.
- Gogle enduro – w lesie, szczególnie podczas przemieszczania się terenami po wycince drzew, obowiązkowo zakładamy gogle (nawet gdy parują). Chronimy twarz i oczy. Gogle (nawet jeśli mamy ostre słońce) powinny mieć jasną szybkę, podwójnie wentylowaną, lub szybkę fotochromatyczną. W terenie, w którym jest dużo wilgoci, lepiej sprawdzają się gogle typu enduro z trójwarstwową gąbką. Jasna szybka daje większy i lepszy komfort widzenia, w szczególności gdy będziemy zjeżdżać z góry po zmroku. Ochronę przed słońcem można zawsze wyregulować pozycją daszku w kasku.
3. Sprawność fizyczna i technika jazdy motocyklem enduro:
- Jazda w górzystym terenie może być wymagająca fizycznie, szczególnie gdy będziemy poruszać się szlakami na wysokościach 2.500 – 3.000 m n.p.m i wyżej. Aby dobrze się przygotować i nie wymięknąć na trasie warto wykonywać regularne ćwiczenia zarówno areobowe jak i siłowe, aby budować ogólną wytrzymałość organizmu. Ważnym elementem jest również wzmacnianie mięśni brzucha i kręgosłupa, czyli koru naszego ciała, ponieważ pomaga to w utrzymaniu równowagi i kontroli na trudnych szlakach.
- Rozwijaj lub poprawiaj swoje umiejętności jazdy w terenie, biorąc udział w kursach szkoleniowych lub ćwicząc w kontrolowanych warunkach przed pokonaniem górzystego terenu.
Skoncentruj się na umiejętnościach takich jak: praca sprzęgłem, jazda na stojąco oraz pokonywanie przeszkód takich jak kłody i duże kamienie, utrzymywanie równowagi na śliskich nawierzchniach pokrytych sypkimi kamieniami lub błotem, ruszanie pod górę na stromych wjazdach z miejsca, trawersowanie.
Nastawienie i przygotowanie psychiczne:
Jazda w górach może być wymagająca psychicznie. Zachowaj koncentrację, cierpliwość i unikaj przekraczania swoich limitów.
Zachowaj spokój i opanowanie w trudnych sytuacjach i bądź przygotowany na podejmowanie szybkich decyzji, w szczególności gdy zaczyna się ściemniać lub gwałtownie pogarszają się warunki atmosferyczne.
4. Nawigacja i planowanie trasy:
Przestudiuj mapy okolicy, ślady GPS i informacje o szlakach, aby zaplanować trasę i zapoznać się z terenem. Sporo informacji znajdziesz w internecie na forach i grupach, a także na YouTube. Zwracaj uwagę na izolinie umieszczone na mapach, na tej podstawie możesz stwierdzić czy będzie mega stromo, czy tylko trochę stromo 😉 Nie każdy szlak zaznaczony na mapie jest przejezdny lub prowadzi do drogi oraz na odwrót, duża ilość ścieżek nie jest dostępna na mapach, a w rzeczywistości mogą być to świetne tracki do jazdy motocyklem enduro. Podczas objeżdżania górskich ścieżek nabywasz doświadczenia w nawigowaniu i planowaniu tras, z czasem sam będziesz wiedział, jak ją wytyczyć, aby dostać kontrolowany endurowy wycisk bez konieczności pozostawiania motocykla w wąwozie lub rzece, z której nie da się już wyjechać :). Wybieraj szlaki, które pasują do twojego poziomu umiejętności i stopniowo przechodź do trudniejszych tras w miarę poprawy swoich umiejętności. Pamiętacie, aby dostosować ilość paliwa do długości trasy i mieć coś w zapasie.
Planując trasy w krajach, które były nie tak dawno objęte wojną, zwróć uwagę na informacje dotyczące pól minowych (są do tego specjalne mapy i aplikacje). Bardzo często zaminowane są zbocza szczytów, na których były bazy wojskowe. Jeśli na trasie widzisz tabliczkę MINE to raczej tam nie wjeżdżaj, skorzystaj z wyznaczonego tracka.
5. Środki ostrożności:
Zawsze jedź z partnerem lub poinformuj kogoś o planowanej trasie i szacowanym czasie powrotu. W górach, szczególnie w wąwozach i dolinach nie ma zasięgu.
Należy mieć przy sobie apteczkę pierwszej pomocy i znać podstawowe procedury udzielania pierwszej pomocy.
Bądź świadomy lokalnych przepisów i wytycznych dotyczących jazdy w terenie oraz szanuj środowisko i innych użytkowników szlaków. Nie pchaj się na czyjeś podwórka na pełnym gazie. Zapytaj pasterza, czy możesz przejechać przez jego teren, na pewno cię przepuści.
Uważaj na pastuchy, cienkie, rozciągnięte linki między pastwiskami mogą być niewidoczne. Jeśli otwierasz pastucha, aby przejechać, koniecznie zamknij go za sobą. Nie strasz zwierząt hodowlanych, nie urządzaj rajdów za krowami, końmi i owcami. Uważaj na psy pasterskie, nie zawsze są w towarzystwie pasterza, a to Ty wjeżdżasz na ich teren, a nie na odwrót.
Noś przy sobie w pełni naładowany telefon komórkowy i powerbank.
Pamiętaj, że jazda w górach może być wymagająca fizycznie i psychicznie, ale oferuje także niesamowite wrażenia i zapierające dech w piersiach widoki. Nadaj priorytet bezpieczeństwu, przygotowaniu i rozwojowi umiejętności, aby w pełni wykorzystać swoje przygody z motocyklami enduro w górach.